De eenwording van Europa leek mij destijds een geweldige stap vooruit op alle fronten. Weg met die grenzen, van Breda naar Antwerpen ging je vroeger voor mijn gevoel naar een heel andere wereld met grenscontrole, andere verkeersborden, een heel ander wegdek zelfs. We gingen in die tijd wel eens op zondag naar Meerseldreef of Baarle Nassau om te tanken, sigaretten te halen en broodjes te kopen omdat de winkels in België op zondag open waren. Als kind was ik gek op de smoelentrekkers, zure snoepjes die op dat moment in Nederland volgens mij niet verkocht werden.
De grensposten zijn nu verdwenen, het wegdek is (redelijk) gelijk getrokken, en er is vrije handel tussen de Europese landen. Het is een stuk drukker geworden op de weg. Maar daar houdt het grootste verschil voor het transport ook op volgens mij. Brandstofprijzen zijn nog steeds overal anders, de verkeersborden zijn ook niet allemaal hetzelfde en ieder land kent zijn specifieke regeltjes als het gaat over goederentransport. Sterker nog, ieder land (behalve Nederland) heeft zijn eigen tolsysteem. Sommige vrachtwagens rijden hierdoor met een tiental tolkastjes op de voorruit. De door Brussel verplicht gestelde tachograafkaart heeft in ieder land een andere prijs en Nederland spant hiermee de kroon. De rij- en rusttijden wetgeving wordt in de verschillende landen anders geïnterpreteerd en de boetes verschillen dag en nacht. Het loon van een Oost-Europese vrachtwagenchauffeur die internationaal rijdt ligt een stuk lager dan het loon van zijn collega uit het westen van Europa.
Eén Europa riep bij mij het beeld op van eenheid. Eenheidsbewustzijn is iets wat binnen Zen centraal staat en Non-dualisme is iets wat ik zeer interessant vind, maar wat de meeste vrachtwagenchauffeurs weinig zal boeien, dus ik zal er niet teveel over uitwijden. Waar het in het kort op neer komt is het denken in de wij-vorm in plaats van de ik-vorm. En dat principe werkt ook op lokaal, landelijk, continentaal of globaal niveau. Als je met een groep iets afspreekt en binnen die groep vormen zich kleinere groepjes die onderling weer andere afspraken maken en binnen die groepjes zijn er individuen die hun eigen gang gaan ongeacht de afspraken die in de groep gemaakt zijn, gaan er vaak dingen mis. Toch is dit precies wat er gebeurt in mijn ogen. Er is in de transportwereld veel scheef getrokken doordat er misbruik gemaakt wordt van goedkope krachten, onder andere door allerlei ingewikkelde constructies. Om dit te voorkomen zijn er allerlei extra maatregelen genomen die de kosten voor eerlijk transport weer hoger maken. Er wordt gefraudeerd zodat de inzettijd van de chauffeur maximaal kan worden benut om op die manier de transportprijs zo laag mogelijk te houden. Hierdoor moeten de regels weer strakker worden aangetrokken, de boetes verhoogd, en zo wordt de druk voor een hardwerkende chauffeur steeds hoger.
Een aantal jaren geleden vroeg ik me al af of de Europees parlementariër die uit Litouwen komt ook voor de helft van het loon werkt (of aanwezig is) dan dat de Nederlandse afgevaardigde doet. De lonen van de Nederlandse vrachtwagenchauffeurs gaan nauwelijks omhoog in verband met de concurrentiepositie ten opzichte van het oosten, maar wat heb ik daar als nationaal chauffeur mee te maken? Van de andere kant willen ze het aantal uren dat een chauffeur per dag mag werken terugbrengen, maar wat heeft een internationaal rijdende vrachtwagenchauffeur daar nu aan? Zou het niet gewoon wijzer zijn om voor internationaal transport een nieuwe cao te bedenken? Een Europees cao met gelijke lonen voor gelijk werk of je nu Nederlander, Duitser Pool of Litouwer bent. Het leven is onderweg voor iedereen even duur, en op het moment dat onze oostelijke collega’s duurder worden zullen ze ook beter moeten presteren om rendabel te zijn. Gelijke monniken, gelijke kappen.
Wat ik me ook al lang afvraag is waarom ieder land zomaar zijn eigen tol mag heffen. Eén Europa met één tolsysteem is volgens mij ook technisch veel handiger. Volgens mij slijt het Roemeense asfalt net zo snel als het Franse wanneer er een vrachtwagen overheen rijdt. Hetzelfde geldt voor brandstof, boetes, verkeersregels en tekens, wetgevingen rond belading, regels voor het rijden in het weekend, noem maar op. Samen willen we handel drijven en dit gaat nu eenmaal voor een groot gedeelte over de weg en met vrachtwagens. De kans is dan volgens mij wel groot dat het transport over lange afstand verandert en er misschien minder buitenlandse chauffeurs in de binnenlanden rondcrossen waar ze de weg niet kennen. Maar ja, wie ben ik?
Tot de volgende blog, Keep on trucking,
Peter,
Zenchauffeur.