En nooit chagrijnig, zo luidt het gezegde onder chauffeurs. Dat laatste is helaas niet altijd waar. Nu de boeren en de mensen van het grondverzet in opstand gekomen zijn, gaan er weer veel discussies over het loon van de vrachtwagenchauffeur en het aantal uren dat hiervoor gewerkt moet worden. Bijna 30 jaar geleden reed ik zes dagen in de week voor een broodfabriek , tussen de 12 en 15 uur per dag. Een huis gekocht, getrouwd en net ons derde kind op de wereld gezet, en toen kwam ik ineens financieel klem te zitten omdat mijn vrouw buiten haar schuld om haar baan kwijtraakte. Meer uren werken was geen optie en in de bakkers cao was ook geen ruimte voor een hoger uurloon.

Internationaal transport was op dat moment voor mij de beste optie om in mijn eentje te gaan verdienen wat we voorheen met tweeën bij elkaar harkten. Door wat creatief om te gaan met de papieren registratiemiddelen van die tijd kon je 24/7 werken als je dat wilde. Het loon was ook een stap vooruit. Ik ben in loonschaal E3 begonnen en dat was per uur net iets minder dan ik voorheen volgens de bakkers cao verdiende, maar dat veranderde met snelle stappen van een half jaar naar E5 en een jaar later E6. Daarbij kreeg ik een riante onkostenvergoeding voor iedere dag die ik onderweg was. Ondanks veel financiële tegenvallers heb ik destijds in mijn uppie toch voldoende geld verdiend om op tijd de rekeningen te blijven betalen.

Toen de kinderen allemaal op school zaten verveelde mijn vrouw zich weleens en wilde graag weer aan de slag. En een beetje extra inkomen was mooi meegenomen, want een vakantie naar het buitenland zat er niet altijd in. Met iets meer dan 20 uur werk kon ze haar huishoudelijke werkzaamheden en de zorg voor de kinderen goed combineren. Op het moment dat de financiële crisis er bij veel mensen flink inhakte, hadden wij weinig zorgen. Het enige verschil voor mij was dat door mijn werkgever de lat wat hoger gelegd werd, maar dat vond ik aanvankelijk wel een leuke uitdaging.

De regels werden strakker aangetrokken, tijden werden scherper gesteld, extra’s als bijvoorbeeld de eindejaarsuitkering gingen eraf, steeds meer boetes werden op de chauffeurs afgeschoven, maar we hadden er allemaal begrip voor want de één na de andere concurrent ging failliet terwijl wij stevig in het zadel zaten. Er werd minder naar het welzijn en de voorkeuren van de chauffeur gekeken en er werd steeds vaker een logische berekening gemaakt met als resultaat minder prettige werktijden en meer loze (onbetaalde)uren onderweg. Het loon steeg niet meer jaarlijks vanwege de harde concurrentie uit het oosten van Europa en je kon steeds minder uren maken door strengere controles. Ook ruim na de crisis is dit zo door blijven gaan.

Nu de crisis achter de rug is en de oneerlijke concurrentie van onze oostelijke collega’s aan banden gelegd wordt zou het logisch zijn dat de duimschroeven wat losser gedraaid worden. Er is een nijpend tekort aan goede chauffeurs en je kunt in principe overal aan de slag. Toch gaan de lonen niet echt omhoog en roepen veel transporteurs dat ze anders de deuren wel kunnen sluiten. Als de diesel duurder wordt gaat de transportprijs omhoog, dus als de lonen omhoog gaan zou dat ook het logisch gevolg zijn. Hogere transportprijzen stimuleren een betere logistieke planning en dat kan er weer voor zorgen dat chauffeurs minder loze uren hebben en minder vaak ingezet worden als parttime magazijnmedewerker.

Hard voor weinig is het credo, maar is dat echt wat je wil? Als internationaal vrachtwagenchauffeur heb je waarschijnlijk heel andere verwachtingen van je werktijden dan een chauffeur binnenland . Als je in het buitenland na 8 uurtjes werken stilstaat heb je wel heel véél vrije tijd onderweg of je planning laat je dagritme in een nachtritme overlopen door met dagen van 20 uur te rekenen. Een chauffeur binnenland die iedere dag naar huis gaat denkt daar mogelijk anders over, of hij moet het thuis niet naar zijn zin hebben.

Als je ziet wat je als vrachtwagenchauffeur aan verantwoordelijkheden hebt en welke risico’s je loopt dan is het salaris in mijn ogen niet in verhouding. Bijvoorbeeld een fabrieksarbeider of magazijnmedewerker in ploegendienst heeft meer regelmaat, doorgaans minder verantwoordelijkheden en loopt minder risico’s op boetes of zware ongelukken dan een vrachtwagenchauffeur. Volgens mij hoeven ze ook niet zoveel tijd in bijscholing te steken, en als dat wel zo is gebeurt dat doorgaans binnen de werktijd. Ik heb al van verschillende kanten gehoord dat vrachtwagenchauffeur één van de zwaarste beroepen is op zowel fysiek als mentaal vlak. Brandweer en politie stonden ook in dat rijtje, maar ik vind dat moeilijk te vergelijken, want die werken altijd in teamverband terwijl de meeste chauffeurs er vaak in hun ééntje voor staan. Bij de meeste cao’s gaan ze uit van 36 of 38 uur terwijl een chauffeur vaak eerst een gemiddeld 40 uur per week op de teller moet zetten voor hij overuren betaald krijgt. Een week van 20 uur gevolgd door een week van 60 of vice versa levert niets extra’s op bij veel bedrijven.

Momenteel werk ik in de winkeldistributie en ik kan niet zeggen dat ik het slecht heb. Ik werk ongeveer 50 uurtjes in de week waarvan 5 op zondag en samen met de 23 uur die mijn vrouw werkt kunnen we het financieel best bolwerken. De drie kinderen die (weer) thuis wonen dragen bij in de kosten en we hebben een klein spaarpotje. Ik had me dit 20 jaar geleden iets anders voorgesteld. Bijna 30 jaar bij dezelfde vrouw, het huis hebben we een jaar later gekocht, nooit echt gekke financiële sprongen gemaakt en geen dure hobby’s of zo. Als ik de door mij gewerkte uren in porties van 36 uur over mijn loopbaan zou verdelen dan kon ik al met pensioen, maar ik mag voorlopig nog 15 jaar doortrappen. Niet dat ik me beklaag, maar het plaatje klopt niet helemaal in mijn ogen. De groep van chauffeurs van boven de 50 wordt steeds groter terwijl ik in verhouding weinig jonge aanwas zie, maar dat kan aan de branche liggen waarin ik werkzaam ben. Ik zie ook steeds meer leeftijdsgenootjes die met fysiek of mentaal niet meer trekken. Een tia hier, een burn-out daar, een hartinfarct of een hernia, diabetes, hoge bloeddruk, overspannen, hoog cholesterol, astma, c.o.p.d. noem maar op, maar aan het werk ligt het niet….. Neu, ik laat me niet kennen, ik ben een taaie, ik ga gewoon door, en dan weer een dodelijk ongeval of gewoon een advertentie in de krant met de tekst véél te jong van ons heengegaan.

Hij ging hard voor weinig….

Tot de volgende blog en veel wijsheid en een goede gezondheid toegewenst,
Peter,
Zenchauffeur