Gek eigenlijk dat het soms zo moeilijk is om zo’n kort woordje uit te spreken. Sommige mensen zijn er echt heel goed in, die zeggen op alles nee. Maar de meeste mensen zeggen liever ja. Soms kan het wel uitdagend zijn om ja te zeggen, vooral als je niet weet wat er precies gevraagd wordt, daarom is het in veel gevallen verstandig om eerst te vragen wat nu precies de bedoeling is. Je kunt dan je keuze maken gebaseerd op de informatie die je hebt gekregen, een teveel aan informatie daarentegen kan je keuze behoorlijk bemoeilijken. Soms is het goed om gewoon op je gevoel af te gaan en te vertrouwen op je intuïtie.

Ik denk dat het vooral belangrijk is dat je bewust ja of nee zegt en beseft dat het altijd jouw keuze is. Veel te vaak heb ik naar mijn idee ja gezegd voordat ik nagedacht had en daar naderhand spijt van kreeg. Ik voelde het dan vaak zo alsof het niet mijn keus was, maar die van een ander. Vooral binnen mijn werk leverde me dat vaak veel frustratie op. Als je altijd maar ja zegt dan creëer je ook een verwachtingspatroon. Mensen denken dan, die zegt toch wel ja, en als je dan een keer nee zegt valt het tegen. Vaak krijg je dan een negatieve reactie, en om niemand teleur te stellen zeg je dan soms toch maar weer ja. Op deze manier word je een slaaf van het door jezelf gecreëerde verwachtingspatroon. Een van de redenen dat ik na 20 jaar bij mijn vorige baas vertrokken ben, is dat dit verwachtingspatroon wil wel erg hardnekkig was. Ik durfde eerst absoluut geen nee te zeggen uit angst voor represailles. Mijn ervaring was dat wanneer je een keer nee zei, er wel voor gezorgd werd dat je er spijt van kreeg. Dit werd meestal bewerkstelligd door je uit je comfortzone te halen. Bijvoorbeeld door werk wat niemand leuk vind, te veel of juist te weinig uren, of je vaste wagen een tijdje kwijt. Het viel mij op dat sommige andere chauffeurs, die er soms later bijgekomen waren, bepaalde werkzaamheden niet hoefden te doen zonder represailles als gevolg van hun weigering. Deze chauffeurs hadden van begin af aan nee gezegd bij bepaalde werkzaamheden. En als ze dan in tijden van nood toch een keer toe gaven dan werd dat zeer gewaardeerd. De conclusie die ik hieruit getrokken heb is dat je altijd bewust achter de keuze moet staan die je maakt. Alleen maar ja zeggen met de gedachte dat het je waardering op gaat leveren is, jezelf en de ander, voor de gek houden. Een ander groot nadeel van het niet bewust kiezen is dat wanneer het tegenvalt je makkelijk jezelf als slachtoffer gaat zien. Je zet je dan vaak af tegen de persoon die jou voor het blok heeft gezet. Iets wat ik zelf vaak gedaan heb en nog regelmatig om me heen zie gebeuren. Mensen die geen nee durven te zeggen, maar dan wel hun beklag doen bij iedereen die ze tegenkomen. Hier heeft niemand wat aan, integendeel het kan schadelijk zijn voor de werksituatie, of de relatie en uiteindelijk zelfs de gezondheid van de persoon die klaagt, alsook de mensen waartegen hij zijn beklag doet. Als je niet blij bent met de gevolgen van je keuze dan kun je volgens mij drie dingen doen:

• Je gaat naar de persoon die het kan veranderen en vertelt je bevinden.
• Je loopt er van weg.
• Je staat achter je keuze en doet dat wat je moet doen alsof je het zelf bedacht hebt.

Klagen helpt niet en daar wordt niemand wijzer van. Overal nee op zeggen is ook niet altijd handig. Als je bepaalde werkzaamheden niet doet omdat je het moeilijk vindt zul je het waarschijnlijk ook niet snel leren. Als je altijd nee zegt tegen vervelende klusjes dan zadel je daar vaak een ander mee op. Het is niet fair om altijd maar de krenten uit de pap te pikken. Als je altijd nee zegt kun je verwachten dat je op jouw vragen ook altijd nee krijgt. Voor wat hoort wat, zegt men wel eens, en als dit goed in balans is dan kun je dit in gedachten nemen als het werk je een keer tegen staat.

Toen ik anderhalf jaar geleden bij een nieuwe baas ben begonnen heb ik me voorgenomen om vaker nee te zeggen. Ik kan wel zeggen dat dat niet meevalt. Ik heb iedere planner één op één uit moeten leggen wat mijn afspraken waren met de baas. Ik heb duidelijk aangegeven wat ik wel en wat ik niet wil doen. Desondanks werd er in het begin nog al eens een appel op mij gedaan en op die manier heb ik me goed kunnen oefenen in het nee zeggen. Ik ben niet te beroerd om iemand uit de brand te helpen, maar als het een pyromaan betreft kun je hem soms beter op zijn eigen blaren laten zitten zodat hij er misschien wat van leert.

Als je iemand anders een vraag stelt mag je verwachten dat hij dezelfde bewuste keuze maakt. Je wilt er graag op kunnen rekenen dat ja ook ja is en nee ook nee is. Als iemand ja gezegd heeft maar nee doet of andersom levert dat vaak veel frustratie op. Dit voelt als snel als bedrog, alhoewel het niet altijd bewust zo bedoeld is. En daar zit vaak een kern van veel miscommunicatie in Het vertrouwen in de ander brokkelt af en de relatie kan er door verstoord raken. Veel mensen doen mooie beloften, maar als puntje bij paaltje komt dan loopt het toch weer anders. Je zou dus kunnen stellen dat je aan de afspraken met die persoon niet veel waarde kan hechten. Een voordeel hiervan is dat je met een gerust geweten jezelf makkelijk kan onttrekken aan de afspraken die jij met die persoon gemaakt hebt en die jou niet meer passen. Op die manier ontstaat er een relatie van wederzijds wantrouwen en ook dat is een zekere balans. Persoonlijk vind ik het een onprettige situatie, maar door niet te vertrouwen op de afspraken die de ander met je maakt, maak je ze vaak wel veel bewuster en specifieker. Op die manier is het wanneer het misgaat duidelijker dat het niet om een misverstand gaat maar dat het een keuze is.

Nee klinkt vaak negatief, het houdt ook vaak een teleurstelling in voor degene die de vraag stelt. Maar de consequenties van een onbedoelde ja zijn vaak nog veel negatiever. En hou er rekening mee dat zwijgen vaak gezien wordt als toestemming. Kies bewust en sta dan achter de keuze die je gemaakt hebt, dat lijkt mij een goede vuistregel. En kom je om wat voor reden dan ook terug op je besluit, ga dan naar een persoon die er wat aan kan veranderen, want van klagen wordt niemand wijzer.

Tot de volgende blog en veel geluk toegewenst,

Peter,

Zenchauffeur