Heb jij dat ook wel eens, je denkt dat je alles lekker in het goede spoor hebt en ineens ga je weer een andere kant op? Je wilt het eigenlijk niet maar het is net of er bepaalde krachten aan de besturing trekken die jouw richting willen bepalen. De afgelopen weken heb ik flink aan het stuur moeten trekken om in het juiste spoor te blijven. Het geven van de cursus was best spannend, omdat een aantal chauffeurs ook in het weekend erg druk zijn, was het een heel gegoochel om de materie goed over te brengen. Met een beetje creativiteit is het me volgens mij toch gelukt om een aantal cursisten wat extra inzichten mee te geven waar ze mee aan de slag kunnen. Ondertussen rommelt het door omstandigheden wat op mijn werk en vraagt dat meer aandacht van me dan me lief is. Het gekke is dat het lijkt hoe harder je probeert je daar niet druk over te maken, hoe meer dat je het doet. De poging om het af te wimpelen zorgt ervoor dat je er later ineens weer keihard mee wordt geconfronteerd.

De kunst van het zenvol omgaan met bepaalde uitdagingen is om: te blijven denken wat jij wilt denken, en te blijven voelen wat jij wilt voelen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, vooral als je door omstandigheden zoals: vroeg opstaan, lange werkdagen, hoge werkdruk en bepaalde onzekerheden op het gebied van inkomen en vrije tijd, continue richting de stressmodus wordt gedirigeerd. Door een goede zelfreflectie kun je dan wel zien wat er met je gebeurt, maar voor je het weet zit je op het verkeerde spoor. Gelukkig ben ik er me bewust van, zodat ik niet volledig ontspoor, maar als ik soms om me heen kijk denk ik wel eens dat sommige mensen het spoor bijster zijn. Niet dat ze helemaal niet sporen, maar ze zijn de macht over het stuur kwijt. Ze worden volledig bestuurd door hun emoties, of waanideeën over hoe de dingen zijn of hoe ze zouden moeten zijn.

Een mooi voorbeeld had ik enkele weken geleden toen ik me door omstandigheden had verslapen. In het weekend was tijdens het klussen de aardlekschakelaar uitgeschakeld waardoor het hele huis zonder stroom zat. Nu heb ik een heel bijzondere wekker(simpele zijn bijna niet meer te koop), die twee alarmen heeft. Beide alarmen zijn instelbaar op vijf of zeven dagen en je raadt het misschien al, de fabrieksinstelling is vijf. Ik had de datum en het jaar ook niet ingesteld dus dinsdag ging de wekker niet af. Kwart voor vijf ging de telefoon, of ik nog kwam werken. Een aantal jaren geleden zou ik meteen in de stress schieten, hals over kop naar mijn werk racen en dan gaandeweg het een met het ander vergeten waardoor ik uiteindelijk dus nog later op mijn werk aankom. Deze keer kon ik de rust mooi bewaren, alles wat ik nodig had op mijn gemak gepakt, een kop koffie mee in de auto en dan op mijn gemak plankgas naar Etten-Leur. Tijd inhalen kan niet, maar zo min mogelijk tijd verliezen wel, en dat gaat het best als je rustig en systematisch werkt. Met volledige aandacht doen wat je moet doen en je niet druk maken over de reactie van de mensen die op je staan te wachten. Daar is tijd genoeg voor als het zover is.

Een extra vertragende factor maakte het nog uitdagender, het systeem waardoor we met een pasje het distributiecentrumbinnen kunnen lag er uit. Het aanmelden en het aanbellen werkte beide niet en je was dus afhankelijk van andere chauffeurs om de deur van binnenuit voor je open te doen, de deur open laten staan zorgt ervoor dat het alarm afgaat dus dat was geen optie. Papiertjes tussen het sluitwerk zorgden ervoor dat de deur gewoon open kon, maar niet iedereen was zich er bij het buitengaan van bewust dat het papiertje er dan weer tussen gestoken moest worden. Zo gebeurde het dat ik samen met een andere chauffeur een tijdje moest wachten. Ik zag het als overmacht, hier kan ik niets aan doen, een extra excuus als ik straks te laat bij de winkel ben. De collega naast me ging echter volledig uit zijn dak. En dit kan zo niet, K.. dit Kl… dat, ik ben er onderhand helemaal mee klaar, hij had er gewoon een rood hoofd van. Een aantal jaren geleden zou ik hier volledig in meegegaan zijn, maar ik wil mezelf dat niet meer aandoen. Je schiet er geen donder mee op, integendeel, je jaagt anderen vaak ook in de stress, of zelfs tegen je in het harnas. Later aangekomen bij de winkels legde ik uit wat er gebeurd was en niemand had er een probleem mee. De collega die zich die ochtend zo druk had lopen maken was later die ochtend nog steeds behoorlijk gestrest. Het gesprek ging dan misschien wel over heel andere dingen, politiek, media etc., maar de stress had duidelijk nog steeds de besturing in zijn greep. Het grote probleem hiermee is volgens mij dat veel mensen zich hier niet bewust van zijn. Stress zorgt ervoor dat er minder energie gaat naar het voorste deel van je hersenen dat verantwoordelijk is voor de functies die normaal gezien een dempend effect hebben op die delen in de hersenen die onze emotionele responsen aansturen. Ook op het deel dat in geval van stress moet inschatten of een situatie al dan niet bedreigend is. Wanneer de functie van de prefrontale cortex afneemt, zal dus ook de angstrespons bij stress minder goed onder controle kunnen worden gehouden. Dit houdt in dat je dus makkelijk te fel reageert op bepaalde situaties of je zelfs niet eens merkt dat je gestrest bent .

Kijk hier voor een korte uitleg:

De beste manier voor mij om van stress af te komen is sporten en mediteren. Het stomme ervan is dat, als ik eenmaal flink gestrest ben, ik juist daar geen zin in heb. Ik zoek dan soms troost in allerlei dingen die me niet echt helpen. Te veel snoepen, eten of alcohol, afleiding in de vorm van doelloze bezigheden zoals eindeloos scrollen door social media of onzinnige programma’s op tv kijken. Allemaal dingen die de stress niet verhelpen, maar je even de illusie geven van verlichting. Genot versus geluk, ik geef zelf de les, begrijp de materie, maar heb soms nog moeite met de uitvoering. Je kunt dus zeggen dat ik een ervaringsdeskundige ben en doordat ik me er bewust van ben kan ik mezelf gelukkig tijdig bijsturen zodat ik niet volledig ontspoor. Ik denk dat stress in ons vak altijd op de loer ligt. Een beetje spanning is goed, maar dag in dag uit in de stress zorgt ervoor dat je uiteindelijk geestelijk of lichamelijk van de weg geraakt. Stuur af en toe bij als je uit het spoor schiet en zorg dat je zelf je koers blijft bepalen.

Tot de volgende blog en een goede reis toegewenst, zoals we vaak zeggen; ‘hou hem binnen de lijntjes’. (dat geldt zowel voor jezelf als voor de vrachtwagen)

Peter,

Zenchauffeur.